Akšam namaz je jedan od pet dnevnih namaza koje muslimani obavljaju, a njegovo vrijeme nastupa odmah nakon zalaska sunca. Kao što svaki namaz ima svoj specifičan redoslijed i pravila, tako i akšam namaz zahtijeva pravilno izvođenje, počevši od nijeta pa do završetka selama. U ovom članku, detaljno ćemo objasniti kako se klanja akšam namaz, šta se uči na svakom rekatu, i kako pravilno izgovoriti nijet na arapskom i bosanskom jeziku.
Šta je Akšam Namaz?
Akšam namaz se sastoji od pet rekata – tri rekata farza i dva rekata sunneta. Pravilno obavljanje ovog namaza zahtijeva poznavanje dova koje se uče na svakom rekatu, kao i pravilan redoslijed koraka. Akšam namaz se klanja u periodu nakon zalaska sunca pa sve do početka jacije.
Nijet (Namjera)
Nijet je ključni element svakog namaza jer njime svjesno izražavamo namjeru da klanjamo određeni namaz radi Allaha.
- Na arapskom:
نَوَيْتُ أَنْ أُصَلِّيَ للهِ تَعَالَى ثَلَاثَ رَكَعَاتِ صَلَاةِ الْمَغْرِبِ فَرْضًا مُسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةِ - Na bosanskom:
„Odlučujem da klanjam tri rekata farza akšam-namaza, radi Allaha, okrenut prema Kibli.“
Priprema za Namaz
Prije nego što započnete akšam namaz, trebate obaviti abdest, te biti čisti i prikladno odjeveni za namaz. Nakon što ste spremni, okrenite se prema Kibli, postavite nijet u srcu ili ga izgovorite tiho.
Farz Namaz (Tri Rekata)
Prvi Rekat:
- Stajanje (Qiyam)
Podignite ruke do ušiju i recite „Allahu Akbar“ (الله أكبر), čime započinjete namaz. - Učenje Subhaneke:
Subhaneke Allahumme ve bihamdike ve tebarekesmuke ve te'ala džedduke ve la ilahe gajruke. - Učenje Euzu i Bismille:
Euzu billahi mineš-šejtanir-radžim. Bismillahir-rahmanir-rahim. - Učenje Fatihe:
Elhamdulillahi rabbil-alemin, er-rahmanir-rahim, maliki jevmid-din. Ijjake na'budu ve ijjake neste'in. Ihdinessiratal-mustekim. Siratal-lezine en'amte ‘alejhim, gajril-magdubi ‘alejhim ve leddallin. Amin. - Učenje kraće sure:
Na prvom rekatu nakon Fatihe možete učiti neku kraću suru, kao što je sura “Ihlas” (Kul huvallahu ehad). - Ruku (Pregibanje):
Savijte se naprijed i stavite ruke na koljena, te izgovorite tri puta: Subhane rabbijel-azim (سبحان ربي العظيم). - I’tidal (Vraćanje u stajanje):
Vratite se u uspravan položaj i recite: Semiallâhu limen hamideh (سمع الله لمن حمده). Zatim izgovorite: Rabbena ve lekel hamd. - Sedžda (Poklon):
Padnite na sedždu i recite tri puta: Subhane rabbijel-e'ala (سبحان ربي الأعلى). - Sjedeći položaj između dvije sedžde (Dželsa):
Sjednite i recite: Rabbigfir li, Rabbigfir li. - Druga sedžda:
Ponovite sedždu kao prvi put i recite: Subhane rabbijel-e'ala tri puta.
Drugi Rekat:
- Stajanje:
Nakon druge sedžde, ustajete u stojeći položaj za početak drugog rekata. - Učenje Fatihe:
Ponovo učite suru Al-Fatiha kao i na prvom rekatu. - Učenje kraće sure:
Nakon Fatihe možete učiti drugu kraću suru po želji. - Ruku, I'tidal i Sedžda:
Nastavite kao na prvom rekatu, s učenjem ruku'a, vraćanjem u stajanje, i sedždom. - Ettehijatu (Sjedenje i učenje dove):
Nakon druge sedžde, sjednite i izgovorite Ettehijatu:
Ettehijjatu lillahi vessalavatu vettajjibatu, esselamu alejke ejjuhennebijju ve rahmetullahi ve berekatuhu, esselamu alejna ve ala ibadillahis-salihin. Ešhedu en la ilahe illallah ve ešhedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu.
Treći Rekat:
- Stajanje:
Nakon Ettehijatu, ustajete na treći rekat. - Učenje Fatihe:
Učite suru Al-Fatiha, kao i na prethodnim rekatima. Na trećem rekatu ne učite kratku suru nakon Fatihe. - Ruku, I'tidal i Sedžda:
Ponovite redoslijed ruku'a, vraćanja u stajanje, i sedžde kao na prethodnim rekatima. - Sjedenje i završetak namaza (Salavat i Dova):
Nakon druge sedžde na trećem rekatu, sjednite i učite Ettehijatu, salavate i dovu. Salavat:
Allahumme salli ‘ala Muhammedin ve ‘ala ali Muhammed, kema sallejta ‘ala Ibrahime ve ‘ala ali Ibrahime, inneke hamidum medžid. Allahumme barik ‘ala Muhammedin ve ‘ala ali Muhammed, kema barekte ‘ala Ibrahime ve ‘ala ali Ibrahime, inneke hamidum medžid.
Zatim proučite dovu:
Rabbena atina fid-dunja haseneten ve fil-ahireti haseneten ve kina azaben-nar.
Predavanje selama:
Nakon dove, završite namaz predavanjem selama. Okrenite glavu desno i recite: Esselamu alejkum ve rahmetullah, zatim okrenite glavu lijevo i recite isto.
Sunnet Namaz (Dva Rekata)
Sunnet namaz koji se klanja nakon farza akšam-namaza klanja se na isti način kao i prvi i drugi rekat farza, ali se klanja samo dva rekata.
- Nijet za sunnet:
Na arapskom: نويت ان اصلي لله تعالى ركعتين سنة المغرب مستقبلا القبلة
Na bosanskom: „Odlučujem da klanjam dva rekata sunneta akšam-namaza, radi Allaha, okrenut prema Kibli.“
Na svakom rekatu se uči Fatiha i kratka sura, kao što je to bilo na prva dva rekata farza.
